'De lofzang heeft een voertuig nodig en dat moet een gouden koets zijn. Een electronisch orgel als kerkorgel kan natuurlijk niet echt. Maar kijk: er wordt een nieuwe kerk gebouwd en er is nog niet direct geld voor een echt orgel. Wat dan? Zingen bij een harmonium? Dat gaat toch niet met zevenhonderd mensen? Er is dus geen alternatief. Wat moet je tijdelijk? Maar als orgel hoort dat ding eigenlijk niet in de kerk.' Willem Hendrik Zwart werd verschillende malen gevraagd om als adviseur op te treden tijdens nieuwbouw en restauratie van orgels. Voorbeelden hiervan zijn te vinden in Barneveld, Borne, Doornspijk, Elspeet, Emmen, Harderwijk, Kampen en Urk. Bij zijn adviezen ging Zwart uit van het standpunt dat het orgel in de eerste plaats goed bruikbaar moest zijn voor de eredienst. Steevast werd uitgegaan van het mechanisch sleepladensysteem. FEESTELIJK ORGELSPEL BORNE - Bij het begin van de orgel- en zangavond werd het orgel gepresenteerd door de orgelbouwers fa. Sloof Oudekerk a.d. IJssel. 'Komt nu met zang van zoete tonen', kreeg al ras een voorspel met veel septiemakkoorden, waarop de volle kerk spontaan reageerde. In het concerto in g moll van Telemann domineerden de fluitregisters; het vivace klonk lichtvoetig; het cantabile zangrijk met een bijgetrokken tremulant, de vox humana (menselijke stem) nabijkomend. De versieringstechniek werd knap uitgevoerd, waarbij de speelmanieren legato en staccato de mogelijkheden van het orgel uitvoerig lied horen. De Mendelssohn sonate no 6 over het gebed des Heren kreeg een romantische vertolking. De orgelfantasie over psalm 150 met de programmatische kenmerken, waarin achtereenvolgens bazuin, harp, fluit, cither, cimbel, tamboerijn de revue passeren was een kolfje naar de hand van de Kamper organist. Een verrassing was de toccata van Driffill, waar in de orgelpartij virtuoos inzette met snelle passages. De koraalfantasie over Ps.25 en een toccatine over Ps.33 zijn bekende klanken voor de liefhebbers van Zwart-muziek, emotioneel en geladen tot de laatste noot. De bekende psalmwijzen waren een feest der herkenning. De samenzang met "Dank, dank nu allen God" volgens de oorspronkelijke notatie, liet duidelijk horen welk een geweldige aanwinst het vernieuwde orgel is voor de Hervormde Gemeente van Borne. Gotze Kaspersma Hengelo's Dagblad (26 april 1983) )
Willem Hendrik Zwart  1925-1997
Adviseur