Maarten (Martinus) Gijzen werd geboren op zaterdag 6 juli 1907 in Vinkeveen, als zoon van Hendrik/Henk Gijzen (1876-1964) en Pietje/Pietertje Kluiver (1881-1954). Maarten groeit op in een muzikaal milieu. Naast tuinder is vader Hendrik actief als dirigent van diverse regionale zang- en muziekverenigingen en zondags bespeelt hij twee keer het orgel in de kerk. Al snel blijkt dat zoon Maarten (eveneens) over een groot muzikaal talent beschikt, Op jonge leeftijd is hij lid van muziekvereniging ‘Concordia’ en bespeelt hij als tamboer de kleine trom. Ook voor orgel en piano toont Maarten grote interesse en als tiener gaat hij bij Jan Zwart in de leer. Hij ontwikkelt zich razendsnel en geniet als jonge musicus grote populariteit in Vinkeveen en omgeving. Dat Maarten een zeer getalenteerde leerling is blijkt wel uit het feit dat Jan Zwart hem laat spelen tijdens één van de wekelijkse radio-uitzendingen. Enkele (verkorte) krantenartikelen uit die tijd: (1928) Vinkeveen. Zanguitvoering van de Chr. Zangvereeniging ‘Hallelujah’ alhier, directeur de heer H. Gijzen, hield een openbare uitvoering in het wijkgebouw der Nederlands Hervormde Kerk. (…) Nadat Ds. Bleeker van Abcoude de bijeenkomst op de gebruikelijke wijze had geopend werd overgegaan tot afwerking van het programma, dat 14 nummers bevatte. (…) De heer M. Gijzen oogstte een welverdiend applaus met zijn prachtig orgelspel. Duidelijk proefde men hieruit zijn leermeester Jan Zwart. Na een krachtige opwekking tot aansluiting aan deze vereeniging sloot Ds. Bleeker met dankgebed. Bron: Utrechtsch Nieuwsblad, dinsdag 8 mei 1928 (1928) (Linschoten) ‘Vrijdagavond was 't voor onze gemeente een belangrijke, historische ure. In zeer grooten getale was de gemeente saamgekomen in ons zeer mooie en zeer oude kerkgebouw om getuige te zijn van de inwijding van ons vernieuwd en uitgebreid kerkorgel, hetwelk de bekroning was van de kerkrestauratie vanaf 1923-1927, onder de deskundige leiding van den heer H. v. d. Kloot Meijburg uitgevoerd, waarbij zooveel schoons, dat onder dikke verflagen verborgen was, te voorschijn gekomen is. (…) Nadat door den heer Maarten Gijzen, musicus te Vinkeveen, eenige orgelsolo's ten gehoore waren gebracht, waarbij de klankrijkheid van het instrument prachtig uitkwam, sprak onze vorige leeraar, ds. S. C. van Wijngaarden, uit Veenendaal, hartelijke woorden van waardeering over hetgeen in deze kleine gemeente in de laatste jaren is tot stand gebracht. (…) Nadat wij nog enkele 'Orgelnummers van den heer Gijzen hadden beluisterd, werd door ds. Plantinga dank gebracht aan allen die hadden medegewerkt tot het verkrijgen van dit kostelijk instrument en tot het welslagen van dezen avond.’ Bron: De Waarheidsvriend, vrijdag 18 januari 1929 Al op jonge leeftijd wordt Maarten aangesteld als dirigent van een zangkoor in Westbroek. Na een repetitie fietst hij in de late avond van donderdag 28 februari 1929 van Westbroek naar huis. In de buurt van Breukelen komt hij ten val en loopt daarbij een hoofdwond op. Het vriest flink die avond. Wellicht ook door de kou overlijdt Maarten ter plaatse. Hij werd slechts 21 jaar oud. Dat zijn overlijden in Vinkeveen en omgeving een enorme impact heeft gehad maakt het volgende krantenartikel duidelijk. (1929) Vinkeveen. Teraardebestelling M. Gijzen. Onder zeer groote belangstelling had gistermiddag op de Hervormde begraafplaats alhier de teraardebestelling plaats van het stoffelijk overschot van den ruim 21-jarigen Maarten Gijzen, die jl. Donderdag op een noodlottige wijze onder de gemeente Tienhoven, ten gevolge van een val met zijn rijwiel, is overleden. Dit tragisch overlijden had het geheele dorp in droefenis gedompeld. In de omgeving van het sterf huis, alsmede nabij de begraafplaats hadden zich de vele belangstellenden en deputaties opgesteld, teneinde den overledene de laatste eer te bewijzen. Hun getal werd op circa 800 personen geschat. Toen de stoet zich in beweging zette, wist de politie zonder eenige moeite den weg vrij te houden. Op de begraafplaats gekomen, bleek deze te klein om de vele belangstellenden een plaats te bieden, zoodat velen op aangrenzende terreinen en slooten zich met een plaats moesten tevreden stellen. Onder de aanwezigen merkten we o.a. op de burgemeester en de wethouders dezer gemeente, den burgemeester van Tienhoven, het bestuur en de leden der zangvereeniging te Tienhoven, waar van de overledene sinds kort directeur was en welke vereeniging hij den avond van het ongeluk het laatst leidde, de heer Jan Zwart uit Amsterdam met zijn leerlingen - de overledene was ook leerling van den heer Zwart - bestuur en leden der zang- en muziekvereenigingen alhier, alsmede deputaties van vereenigingen op muzikaal gebied uit de omgeving. Ook was de Bond van Chr. Zangvereenigingen te Utrecht en omstreken, waarvan de overledene bestuurslid was, vertegenwoordigd. Vele kransen dekten de baar. Namens vele vereenigingen werden woorden gesproken. Een en ander duurde ruim een uur. De sprekers alsmede de vele belangstellenden werden namens de familie bedankt voor de laatste eer den overledene bewezen. Diep onder den indruk verliet men de begraafplaats. Bron: Utrechtsch Nieuwsblad, woensdag 6 maart 1929 Uit het jaarverslag (1929) van de muziekvereniging ‘Concordia’ blijkt opnieuw hoezeer de Vinkeveense samenleving was geschokt door het verlies van deze musicus. Enkele citaten uit dit jaarverslag: ‘(…) Hij werd, bedolven onder bloemen, door leden van onze vereniging die zooveel jaren op de prettigste wijze met hem hadden samengewerkt, grafwaarts gedragen. Uit de enorme menschenmassa bij zijn begrafenis aanwezig en uit de daar gesproken woorden bleek hoe populair en gezien hij was, hoe hij ondanks zijn jeugd geëerd was en welke verwachtingen van hem werden gekoesterd…’ (…) ik behoef slechts te herinneren aan zijn tromslaan, reeds van zijn schooltijd af, aan zijn schitterende pianobegeleiding en vooral de fraaie composities welke ons nog versch in het geheugen liggen…’ Maarten heeft enkele van die composities op papier vastgelegd, deze zijn dankzij zijn familie in de afgelopen eeuw bewaard gebleven. Het betreft een tweetal composities voor harmonium en een koraalbewerking over ‘Liebster Jesu, wir sind hier’ in een trio- vorm. Met name in de koraalbewerking is de invloed van zijn leermeester Jan Zwart duidelijk waarneembaar,

Met dank aan: Rien Gijzen ( Vinkeveen) Brassband ‘Concordia’ www.brassband-concordia.nl

Publicatiedatum 19 oktober 2021