Jan Zwart  Composities - Uitgegeven werk
‘De heer Jan Zwart, van Zaandam, organist der Herst. Evangelische Lutherse Gemeente te Amsterdam, heeft een uitgave op touw gezet, die ongetwijfeld belangstelling en steun verdient.‘ aldus schrijft het Algemeen Handelsblad. Zij heet ‘Nederlandsche Orgelmuziek ten gebruike vóór, tijdens en na den Eeredienst in Protestantsche Godsdienstoefeningen, bij Orgelconcerten, kerkelijke muziek- uitvoeringen en voor zelfstudie in kerk en huis’ en wil een Nederlandsche orgel- literatuur verzamelen, waaraan werkelijk behoefte bestaat. Het liturgisch orgelspel laat, vooral in kerken van kleinere plaatsen, over het algemeen veel te wenschen over omdat de gave van improvisatie nu eenmaal zeldzaam is en er weinig muziek bestaat welke den organisten gelegenheid biedt bij godsdienst-oefeningen en bizondere kerkelijke plechtigheden passende stemmende muziek te spelen. Deze uitgave wil nu hierin tegemoet komen. Zij zal in verschillende boeken verschijnen, die zowel liturgische muziek - voor-, tusschen- en naspelen, koraalbewerkingen enz. als stukken voor gewijde concerten bevatten. De uitgave is geopend met een dankbare fantasie over het Lutherlied, door Jan Zwart, terwijl volgende boeken met composities van Zwart, J. Hooft, Jac. Bonset in bewerking zijn en stukken voor verschillende gelegenheden als Paschen, Hemelvaart, Pinksteren enz. in porte- feuille liggen. De uitgave lijkt goed verzorgd. In alle opzichten zij ze aanbevolen; dat ze mogen meewerken tot de verbetering der liturgische muziek en tot ontwik- keling der eigen orgelcultuur in het algemeen.’ Zaanlandsch Nieuwsblad (16 november 1917)
(1) Sombere muziek over den 103den Psalm, ‘Gelijk het gras is ons kortstondig leven’ (2) Psalm 25:2 ‘Heer, ai, maak mij uwe wegen’, Psalm 33, Psalm 6 in stijl van oud Nederlandsch koraalspel, Feestvoorspel en koraal Psalm 47:1, Orgelkoraal Psalm 42, Toccatine Psalm 33 (3) Fantasie-Toccatine over Psalm 33, Elegisch voorspel Psalm 51:1 (4) Fantasie Psalm 24:4 ‘Verhoogt, o poorten, nu de boog’ (5) Psalm 1, Psalm 3:3 Intonatie Psalm 4 Psalm 5 vrij-canonisch Mixolydisch voorspel Psalm 19 Psalm 33, Psalm 42, Psalm 89 (6) Psalm 77 (86), Psalm 92, Psalm 116 (74), Psalm 102:7 (7) Canonisch voorspel Psalm 84:1 ‘Hoe lieflijk, hoe vol heilgenot’ (8) Fantasie over Psalm 66:1 ‘Juich, aarde, juich met blijde galmen’ (9) Toccata Psalm 146 ‘Prijs den HEER met blijde galmen’ (10) Fantasie en Fuga Psalm 72:11 ‘Zijn naam moet eeuwig eer ontvangen’ (11) Orgelkoraal Psalm 91 Voorspel en koraal Psalm 68 (12) Hymne Psalm 75:1 ‘U alleen, U loven wij’ Overige uitgaven Moderato e maestoso (Onvoltooide Orgelsonate in g) Drie Pinksterzangen ‘O Heil’ge Geest, daal op ons neer’ ‘Waak op, gij geest der oude helden’ ‘Daal in ons, o stroom van leven’ Koraalbewerkingen (1) Psalm 61, Psalm 73 Gebed des Heeren Orgelvoorspel en koraal ‘Een vaste burg is onze God’ Twee canonische voorspelen ‘God, enkel licht’
‘Op 1 October a.s. herdenkt de heer Jan Zwart zijn veertigjarigen arbeid als organist. Als toon- kunstenaar neemt de heer Zwart een zeer vooraanstaande plaats in. Zijn verdiensten ten opzichte van verheffing van het kerkelijk orgelspel, zijn baanbrekend werk voor de behandeling van het koraal, zijn bewerking van geestelijke liederen, worden algemeen gewaardeerd.’ ‘Het Volk’ Dagblad voor de arbeiderspartij (8 september 1933) ‘… Maar het voornaamste - het interessantste - van het programma was toch wel het eigen werk. Jan Zwart is een organist die zich met kennelijke voorliefde toelegt op populair werk, dat hij door zijn fantasie - welke in ruime mate aanwezig is - aan het alledaagse onttrekt en dan menig verrassend effect openbaart. Hij voegt daar een groote uitbundigheid (die een enkele maal slordigheid veroorzaakt) aan toe. Dit alles kwam wel sterk tot uiting in zijn bewerkte volksliederen ‘Wilt heden nu treden’ en ‘..O Heer Die daer des hemels tente spreydt’. De fantasie over het Lutherlied - een bekend werk van hem - muntte uit door frissche, geestrijke registratie, doch de compositie op zichzelf heeft iets gezochts. De driedeelige kooraalsuite aan het eind gaf den organist gelegenheid zich in zijn volle bekwaamheid te ontplooien. Het vertolken van koralen ligt hem na aan het hart, naar 't schijnt. Rotterdam Nieuwschblad (16 oktober 1930) Jan Zwart, de Amsterdamsche organist, is een speler van reputatie. Zijn vaardigheid is algemeen bekend en men heeft er gisteravond, toen hij hier als concerteerend organist, het orgel van de Oosterkerk bespeelde wederom de bewijzen van kunnen krijgen. (…) verschillende composities van den concertgever: drie Koraalbewerkingen, drie geestelijke liederen: ‘Achter Hem aan’, ‘Scheepke onder Jezus hoede’ en ‘Ga niet alleen door ’t leven’ en zijn groote Fantasie op ‘Een vaste Burg’ (de laatste meenden wij te mogen missen) die dezen avond ten gehoore werden gebracht. Jan Zwart houdt van het effect om het effect, gaarne gebruikt hij het volle werk, ook zijn registratie is hierop berekend en hij schuwt allerminst van de tremulant gebruik te maken. Had hem een grootscher orgel ten dienste gestaan, hij zou zich, zooals vanzelf spreekt, als effectrijk speler nog veel meer hebben kunnen doen gelden. De orgelbespeling werd met het gemeenschappelijk zingen van Ps. 150 : 2 en 3 en Ps. 33 : 1 en 11 geopend en besloten. Arnhemsche Courant (28 november 1935)
Fantasie over het Lutherlied ‘Een vaste burg is onze God’ (Boek 1) Suite ‘Kerstfeest’ nr. 1 ‘Eere zij God’ ‘Stille nacht’ ‘Er ruischt langs de wolken’ ‘O, hoe heerlijk, hoe begeerlijk’ ‘Nog juicht ons toe die zaal’ge nacht’ ‘Halleluja, looft den Heer’ (Boek 2) Drie orgelliederen ‘Vrees niet, o mijn ziele’ ‘Neem, Heer, mijn beide handen’ ‘U bid ik aan, o macht der liefde’ (Boek 4) Passie en Pasen Meditatie over Psalm 22 Canonisch voorspel ‘O Hoofd, vol bloed en wonden’, Koraalvoorspel en koraalbewerking ‘Ja, Jezus sterft, aan ’t kruis geklonken’, Koraalvoorspel ‘Komt, knielen wij voor Jezus samen’, Voorspel voor de melodie van Psalm 66, Kleine fantasie over het Paaschlied ‘Daar juicht een toon, daar klinkt een stem’ (Boek 5) 20 korte koraalvoorspelen Psalm 8:1, Psalm 24:1, Psalm 25:2, Psalm 36:2, Psalm 42:5, Psalm 66:1, Psalm 72:11, Psalm 73:13, Psalm 75:1, Psalm 77:1, Psalm 84:1, Psalm 100:1 ‘De Heer is God, en niemand meer’, ‘Vloei nu, laat u niet bedwingen’ ‘Alle roem is uitgesloten’ ‘Jezus neemt de zondaars aan’ ‘Halleluja, eeuwig dank en eere’ ‘Looft God! laat ons zijn naam ter eer’ ‘Een stem weerklinkt er schoon en luid’ ‘De Heer, op wien wij hopen’ (Boek 6) Vijf orgelkoralen ‘Gebed des Heeren’ ‘O Heil’ge Geest, daal op ons neer’ ‘O God’lijk Lam, onschuldig’ en ‘O Hoofd vol bloed en wonden’ ‘Uren, dagen, maanden, jaren’ ‘Morgenglans der eeuwigheid’ (Boek 7) Vier geestelijke liederen ‘Scheepje onder Jezus hoede’ ‘Ga niet alleen door ’t leven’ ‘Achter Hem aan’ ‘Heer, blijf met mij’ (Boek 8) Enige gezangen De tien geboden des Heeren Lofzang van Maria Lofzang van Simeon Echo-voorspel ‘Morgenzang’ ‘O Hoofd, bedekt met wonden’ canonisch ‘Alle roem is uitgesloten’ (Boek 10) Drie Oud-Hollandsche liederen Orgelhymne ‘Wilt heden nu treden’ Bede ‘O Heer, die daer des Hemels tente’ Aria ‘Geluckig is het land’ (Boek 12) Suite ‘Kerstfeest’ nr. 2 Praeludium ‘Komt allen te samen’ Pastorale (I) ‘De herders’ Pastorale (II) ‘De herdertjes lagen’ Koraal-intermezzo ‘Van uit den hemel daalde ik neer’, Meditatie ‘Vol van pracht’ Postludium ‘Daar is uit ’s wereld duistre wolken’ (Boek 13) Fantasie alla marcia over het Wilhelmus (Boek 14) Hollandsche koraalkunst Canonisch voorspel ‘God, enkel licht’ (Boek 15) Postludium en koraal ‘Alle roem is uitgesloten’ (Boek 16) Twee proeven van koraalvoorspelen ‘Hoe zal ik U ontvangen’ Meditatie en koraal ‘Rust mijn ziel, uw God is koning’ Koraalinleiding en orgelkoraal ‘O Heil’ge Geest, daal op ons neer’ (Boek 17)
Composities - Uitgegeven werk
Musijck over de Voijsen der Psalmen Davids