'De lofzang heeft een voertuig nodig en dat moet een gouden koets zijn.
Een
electronisch
orgel
als
kerkorgel
kan
natuurlijk
niet
echt.
Maar
kijk:
er
wordt
een nieuwe kerk gebouwd en er is nog niet direct geld voor een echt orgel.
Wat
dan?
Zingen
bij
een
harmonium?
Dat
gaat
toch
niet
met
zevenhonderd
mensen? Er is dus geen alternatief. Wat moet je tijdelijk?
Maar als orgel hoort dat ding eigenlijk niet in de kerk.'
Willem
Hendrik
Zwart
werd
verschillende
malen
gevraagd
om
als
adviseur
op
te
treden
tijdens
nieuwbouw
en
restauratie
van
orgels.
Voorbeelden
hiervan
zijn
te
vinden
in
Barneveld,
Borne,
Doornspijk,
Elspeet,
Emmen,
Harderwijk,
Kampen
en
Urk.
Bij
zijn
adviezen
ging
Zwart
uit
van
het
standpunt
dat
het
orgel
in
de
eerste
plaats
goed
bruikbaar
moest
zijn
voor
de
eredienst.
Steevast
werd
uitgegaan van het mechanisch sleepladensysteem.
FEESTELIJK ORGELSPEL
BORNE
-
Bij
het
begin
van
de
orgel-
en
zangavond
werd
het
orgel
gepresenteerd
door
de
orgelbouwers
fa.
Sloof
Oudekerk
a.d.
IJssel.
'Komt
nu
met
zang
van
zoete
tonen',
kreeg
al
ras
een
voorspel
met
veel
septiemakkoorden,
waarop
de
volle
kerk
spontaan
reageerde.
In
het
concerto
in
g
moll
van
Telemann
domineerden
de
fluitregisters;
het
vivace
klonk
lichtvoetig;
het
cantabile
zangrijk
met
een
bijgetrokken
tremulant,
de
vox
humana
(menselijke
stem)
nabijkomend.
De
versieringstechniek
werd
knap
uitgevoerd,
waarbij
de
speelmanieren
legato
en
staccato
de
mogelijkheden
van
het
orgel
uitvoerig
lied
horen.
De
Mendelssohn
sonate
no
6
over
het
gebed
des
Heren
kreeg
een
romantische
vertolking.
De
orgelfantasie
over
psalm
150
met
de
programmatische
kenmerken,
waarin
achtereenvolgens
bazuin,
harp,
fluit,
cither,
cimbel,
tamboerijn
de
revue
passeren
was
een
kolfje
naar
de
hand
van
de
Kamper
organist.
Een
verrassing
was
de
toccata
van
Driffill,
waar
in
de
orgelpartij
virtuoos
inzette
met
snelle
passages.
De
koraalfantasie
over
Ps.25
en
een
toccatine
over
Ps.33
zijn
bekende
klanken
voor
de
liefhebbers
van
Zwart-muziek,
emotioneel
en
geladen
tot
de
laatste
noot.
De
bekende
psalmwijzen
waren
een
feest
der
herkenning.
De
samenzang
met
"Dank,
dank
nu
allen
God"
volgens
de
oorspronkelijke
notatie,
liet
duidelijk
horen
welk
een
geweldige
aanwinst
het
vernieuwde
orgel
is
voor
de
Hervormde Gemeente van Borne.
Gotze Kaspersma
Hengelo's Dagblad (26 april 1983)
)